Buitenplaats Schaep en Burgh
Adres: Noordereinde 60 - 1243 JJ ’s-Graveland
Rijksmonument: 526504
Functie: Kantoor
Bouwjaar: 1725-1818
Rijksmonument: 526504
Functie: Kantoor
Bouwjaar: 1725-1818
Bij de verloting in 1634 werden de percelen 4, 5, 18, 19 en de helft van perceel 3 eigendom van Abel Matthijsz. Burgh. Hij kwam uit een rijke familie. In 1609 trouwde hij met Maria Queeckel, dochter van een schatrijk koopman, en erfde hij zijn ouderlijke bierbrouwerij. Deze bierbrouwerij verkocht hij zonder winst door aan zijn zwager Simon Schaep.
Burgh stichtte een eenvoudige hofstede, Ter Burgh, op de percelen 3,4 en 5 met meerdere bijgebouwen (waaronder een hovenierswoning) en een tuin. Hij had geen kinderen en na zijn overlijden werden de percelen 3,4 en 5 verdeeld onder vijf neven en nichten. Eén van hen was Gerard Simonszoon Schaep (zoon van eerder genoemde Simon Schaep) die een aanzienlijk deel erfde dat hij later ook nog weer vergrootte. De percelen 18 en 19 gingen naar drie nichten van Maria Queeckel.
Vermoedelijk heeft Schaepenburg te lijden gehad van de Franse inval in het rampjaar 1672. De toenmalige eigenaresse Maria Schaep maakte er pas vanaf 1681 weer regelmatig gebruik van. Zij heeft ook de eerste stappen genomen tot verfraaiing van de hofstede.
Burgh stichtte een eenvoudige hofstede, Ter Burgh, op de percelen 3,4 en 5 met meerdere bijgebouwen (waaronder een hovenierswoning) en een tuin. Hij had geen kinderen en na zijn overlijden werden de percelen 3,4 en 5 verdeeld onder vijf neven en nichten. Eén van hen was Gerard Simonszoon Schaep (zoon van eerder genoemde Simon Schaep) die een aanzienlijk deel erfde dat hij later ook nog weer vergrootte. De percelen 18 en 19 gingen naar drie nichten van Maria Queeckel.
Vermoedelijk heeft Schaepenburg te lijden gehad van de Franse inval in het rampjaar 1672. De toenmalige eigenaresse Maria Schaep maakte er pas vanaf 1681 weer regelmatig gebruik van. Zij heeft ook de eerste stappen genomen tot verfraaiing van de hofstede.
De verfraaiing en vergroting van het huis en omliggend bezit werd voortgezet door het echtpaar Mr. Jan Bernd Bicker en zijn vrouw Sara Pels die het landgoed in 1725 erfden. Zij verwierven o.a. delen van het nog te ontginnen Naarderveld aan de oostzijde, waarop ruim een eeuw later in 1878, na weer afgesplitst te zijn, de buitenplaats Bantam gebouwd werd. Uit de periode Bicker-Pels dateren o.a. de naam van het landgoed: Schaepenburg en de volgende elementen: de opzet van het voorplein met hoofdhuis met aan weerszijden het koetshuis en de oranjerie, de plaats van het inrijhek en een cirkelvormig gazon, de slangenmuur (circa 1735) en de Brede Laan aan de oostzijde van het hoofdhuis (circa 1750).
Na de dood van mevrouw Bicker-Pels werd het goed eerst vererfd en vervolgens wisselde het tweemaal van eigenaar tot het in 1818 in twee percelen werd geveild. Jonkheer Willem van Loon en zijn vrouw Anna Louise Agatha van Winter werden eigenaar van Schaepenburg. Zij lieten het huis verbouwen en samen met de bijgebouwen verfraaien in de huidige staat.
Daarnaast lieten zij de tuin aanpakken door J.D. Zocher jr.
Na de dood van mevrouw Bicker-Pels werd het goed eerst vererfd en vervolgens wisselde het tweemaal van eigenaar tot het in 1818 in twee percelen werd geveild. Jonkheer Willem van Loon en zijn vrouw Anna Louise Agatha van Winter werden eigenaar van Schaepenburg. Zij lieten het huis verbouwen en samen met de bijgebouwen verfraaien in de huidige staat.
Daarnaast lieten zij de tuin aanpakken door J.D. Zocher jr.
Graag speciale aandacht voor de fraaie windwijzers op de oranjerie
en het koetshuis van Schaep en Burgh 😊
De Brede Laan en de slingermuur bleven behouden en er kwamen er slingerpaden, slingervijvers, een tuinhuis en een Lindenkom.
De ijskelder was kort hiervoor al gebouwd tussen 1802 en 1813. Het neoklassieke tuinhuis was in gebruik als biljartkoepel.
Mevrouw Van Loon-van Winter overleefde haar echtgenoot 30 jaar en stierf in 1877. Het goed werd vererfd en deels opgesplitst.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam Schaep en Burgh in bezit van het Van Reekum-concern. De Breede Laan werd versmald en aan weerszijden voorzien van eiken, want de oorspronkelijke beuken hadden de oorlog niet overleefd.
In 1971 werd Schaep en Burgh bezit van Natuurmonumenten, gerestaureerd en verbouwd tot hoofdkantoor van de Vereniging.
Bronnen:
De ijskelder was kort hiervoor al gebouwd tussen 1802 en 1813. Het neoklassieke tuinhuis was in gebruik als biljartkoepel.
Mevrouw Van Loon-van Winter overleefde haar echtgenoot 30 jaar en stierf in 1877. Het goed werd vererfd en deels opgesplitst.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam Schaep en Burgh in bezit van het Van Reekum-concern. De Breede Laan werd versmald en aan weerszijden voorzien van eiken, want de oorspronkelijke beuken hadden de oorlog niet overleefd.
In 1971 werd Schaep en Burgh bezit van Natuurmonumenten, gerestaureerd en verbouwd tot hoofdkantoor van de Vereniging.
Bronnen:
- Monumenten.nl
- ‘400 jaar ’s-Graveland’ van Stichting ’s-Graveland 400 jaar onder eindredactie van Ineke de Ronde
Oude foto's van de originele inrichting en enkel ansichtkaarten (bron onbekend)
