Stoomwasscherij en Glansstrijkinrichting
"Gooi en Eemland"
foto: Monique Leunisse
Adres Zuidereinde 28 A t/m G
Rijksmonument nr. 520860
Beschrijving
WASSERIJ "Gooi en Eemland" bestaat uit vier aaneengesloten bouwvolumes, waarvan de meest zuidelijke werd gebouwd in 1870 in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Het naastgelegen hoofdvolume in dezelfde bouwtrant met baksteenornamentiek dateert uit 1920 en de twee noordelijke volumes uit 1905.
De wasserij is illustratief voor de ontwikkeling van deze bedrijfstak in 's-Graveland, vanwege de beschikbaarheid van zuiver water, de klantenbinding met de bewoners van de buitenplaatsen en de goede verbinding over water met Amsterdam. Het gebouw is beeldbepalend gesitueerd langs de 's-Gravelandse Vaart, aan de westzijde van het Zuidereinde, in het beschermde dorpsgezicht 's-Graveland.
De wasserij "Gooi- en Eemland" is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als zeldzaam en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een wasserij, bestaande uit een complex van vier panden uit de periode 1870-1920, verbonden met de sociaal-economische ontwikkeling van 's-Graveland.
Het pand heeft ook situationele waarde vanwege de beeldbepalende ligging langs de 's-Gravelandse Vaart en het Zuidereinde in het beschermde dorpsgezicht 's-Graveland.
WASSERIJ "Gooi en Eemland" bestaat uit vier aaneengesloten bouwvolumes, waarvan de meest zuidelijke werd gebouwd in 1870 in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Het naastgelegen hoofdvolume in dezelfde bouwtrant met baksteenornamentiek dateert uit 1920 en de twee noordelijke volumes uit 1905.
De wasserij is illustratief voor de ontwikkeling van deze bedrijfstak in 's-Graveland, vanwege de beschikbaarheid van zuiver water, de klantenbinding met de bewoners van de buitenplaatsen en de goede verbinding over water met Amsterdam. Het gebouw is beeldbepalend gesitueerd langs de 's-Gravelandse Vaart, aan de westzijde van het Zuidereinde, in het beschermde dorpsgezicht 's-Graveland.
De wasserij "Gooi- en Eemland" is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als zeldzaam en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een wasserij, bestaande uit een complex van vier panden uit de periode 1870-1920, verbonden met de sociaal-economische ontwikkeling van 's-Graveland.
Het pand heeft ook situationele waarde vanwege de beeldbepalende ligging langs de 's-Gravelandse Vaart en het Zuidereinde in het beschermde dorpsgezicht 's-Graveland.
Historie
's-Graveland wordt ook wel het 'dorp van de wasserijen' genoemd. Dit komt, omdat de kwaliteit van het water bijzonder goed was. De wasserij-industrie begon, doordat de bewoners van de buitenplaatsen 's winters teruggingen naar de stad en de arbeiders daardoor dikwijls zonder werk kwamen.
De vrouwen namen het initiatief om 's zomers te gaan wassen voor deze bewoners om een potje te vormen voor de winter. Toen later de beurtschippers kwamen werd de was vanuit Amsterdam opgezonden. De vrouwen konden het werk alleen niet meer aan en de mannen gingen helpen.
Vanaf 1870 is deze wasserij in bezit van de familie Smeerdijk. In oktober 2001 heeft de wasserij zijn deuren gesloten omdat het pand niet meer voldeed een de eisen van de huidige tijd. De wasserij is altijd binnen de familie gebleven en van vader op zoon overgegaan
Na het sluiten van de wasserij is het pand in 2002 ingeschreven in het rijksmonumenten register. Inmiddels is het gebouw van de wasserij omgetoverd tot woonhuizen
's-Graveland wordt ook wel het 'dorp van de wasserijen' genoemd. Dit komt, omdat de kwaliteit van het water bijzonder goed was. De wasserij-industrie begon, doordat de bewoners van de buitenplaatsen 's winters teruggingen naar de stad en de arbeiders daardoor dikwijls zonder werk kwamen.
De vrouwen namen het initiatief om 's zomers te gaan wassen voor deze bewoners om een potje te vormen voor de winter. Toen later de beurtschippers kwamen werd de was vanuit Amsterdam opgezonden. De vrouwen konden het werk alleen niet meer aan en de mannen gingen helpen.
Vanaf 1870 is deze wasserij in bezit van de familie Smeerdijk. In oktober 2001 heeft de wasserij zijn deuren gesloten omdat het pand niet meer voldeed een de eisen van de huidige tijd. De wasserij is altijd binnen de familie gebleven en van vader op zoon overgegaan
Na het sluiten van de wasserij is het pand in 2002 ingeschreven in het rijksmonumenten register. Inmiddels is het gebouw van de wasserij omgetoverd tot woonhuizen
Foto: maker Paul van Galen, bron Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed gemaakt op 1 april 1977
Foto : maker IJ.Th. Heins , bron Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, gemaakt op 01 mei 2005